Osnove Adobe Flash CS4 programa

1. Tko ili Što je Flash?

Za sve one koju neznaju bas ništa o Adobe-ovom proizvodu Flash CS4 ovo je savršena prilika da ga puno bolje upoznaju nego da sami istražuju. Naime, Flash CS4 je aplikacija koju koristimo za razvoj multimedijalnog sadržaja koja se sastoji od niza alata koji nam omogućuju:

• rad sa vektorskom I rasterskom (bitmap) grafikom
• kreiranje textualnih polja
• animaciju i interaktivnost
• jednostavne i složene navigacijske sheme
• upotrebu zvuka i videa
• povezivanje i razmjenu podataka sa drugim aplikacijama i skriptama
• upotreba gotovih komponenti u našim projektima

Flash kao proizvod nije samo orijentiran na grafičku stranu, on također koristi jedan jako moćan programski jezik koji se zove “ActionScript” (trenutna verzija 3.0). ActionScript je objektno orijentirani programski jezik koji omogućuje stvaranje kompleksnih Flash animacija, upravljanje i stvaranje dinamičkog sadržaja, dinamičku kontrolu zvuka i videa te još mnogo toga. Ako nemate instalirani Flash možete skinuti trial verziju koja je važeća za 30 dana.

2. Što je to ActionScript?

Flash trenutačno podržava dva načina rada s obzirom na vrstu ActionScript jezika koji odaberete kao bazu flash datoteke. ActionScript 3.0 donosi prednosti za Flash programere, no isto tako i znatno težu sintaksu te veću nepreglednost sa stajališta web dizajnera. Možemo reći da je ActionScript 3.0 preferenca za web developera, a ActionScript 2.0 ostaje odabir web dizajnera zbog svoje iznimne fleksibilnosti te intuitivnog načina rada s obzirom na dizajn.

3. Koji su formati Flash datoteka?

Flash sadržaji ili datoteke nalaze se u 2 formata a to su radna(.fla) i završna(.swf) verzija.

(.fla) datoteke su radne datoteke koje možemo iznova i iznova uređivati dok (.swf) su završne ili “zapakirane” datoteke koje su gotove i njih se stavlja na web stranice.

Kada smo gotovi sa projektom sve što trebamo je publicirati (publishing) da bi se projekt mogao pregledavati izvan Flash radne okoline.

Za pregledavanje (.swf) sadržaja potreban je Flash Player ili web preglednik s kojim ćemo pokretati željeni sadržaj.

4. Što je to Flash Player?

Flash Player je Adobeova aplikacije koja služi za izvršavanje Flash(.swf) datoteka. Sama aplikacija je dio Flash razvojne okoline i u trenutku instalacije Flasha na Vaše računalo, instalira se i Flash Player. Osim kao samostalna aplikacija, Flash Player postoji i u obliku (plug-in) za većinu danas korištenih internetskih pretraživaća (browsera), što omogućava da se Flash koristi i kao alat za razvoj internetskih projekata (web stranica, web aplikacija, banner…). Velika prednost Flasha u usporedbi s većinom drugih tehnologija tržišna je zastupljenost Flash Playera od 98,8%, što nam pruža sigurnost da će velika većina korisnika internet moći pregledavati naše Flash projekte.

5. Koje su prednosti Flash tehnologije?

Prednosti Flash tehnologije su velike, nabrojati ću sada samo neke od njih:

• Visoko stilizirani web projekti
• Podrška za XML i web servise
• Animacija, zvuk, video
• Nezavisnost o internetskim pretraživačima
• Brz razvoj multimedijalnih projekata
• Jednostavno povezivanje sa serverskim tehnologijama (PHP, ASP.NET…)
• Jednostavno povezivanje s bazama podataka upotrebom poslužiteljskih web tehnologija, poput Coldfusiona, PHP-a, ASP.NET-a, Pearl-a, JSP-a, Flash Remoting tehnologija i slično
• Tržišna zastupljenost Flash Playera
• Razvoj projekata na MS Windows i Apple MacOS sustavima

6. Kako izgleda Flash?

Evo kako izgleda početak kada otvorimo Flash CS4.

Kao što vidimo na slici imamo 3 glavne opcije: Open u lijevom gornjem kutu, gdje možemo otvoriti već postojeći (.fla) ili (.swf) dokument .

U sredini su glavni atributi kao što su ActionScript 3.0, ActionScript 2.0, Adobe AIR, Mobile verzije, no bijelje ikone su vanjski fajlovi, prva takva ikona je ActionScript file koji služi za ništa drugo nego samo za pisanje kodova.Također dolje imamo i za JavaScript fajlove.

Mi kao web dizajneri koristit cemo ActionScript 2.0 pa kada se pritisne na “File->New… ->Flash File(ActionScript 2.0)” otvorit će se radna okolina Flash-a, a to izgleda ovako.

Sada ću pojasniti sve šta je označeno na slici.

6.1. Što je to “Glavni izbornik”?

– “Glavni izbornik” kao i većina Windows aplikacija pa tako i Flash ima glavni izbornik ili ti main menu u kojem se nalaze sve naredbe za upravljanje i stvaranje sadržaja u Flash radnoj okolini.

Pa tako imamo gumb “File” koji nam daje opcije da kreiramo novi document “New”, da otvorimo postojeći dokument te da spremimo dokumente, da “uvozimo” i “izvozimo” simbole u biblioteku (library) i sl.

“Edit” ima uobičajene naredbe kao što su “Copy”, “Paste”, “Cut”, ovdje se nalaze i specijalne naredbe kao što je “Paste In Place” te kopiranje i premještanje sličica animacije (Cut/Copy/Paste Frames).

“View“ nam daje opcije kakav pogled želimo na sceni, da li želimo “Grid” tj. mreže koje su vidljive nama samo radi preciznijeg crtanja, ili “Ruler” tj. ravnalo za precizno smještanje elemenata na sceni i sl.

“Insert” nam pruža opciju dodavanja layera, kadrova, scena, time line efekata, stvaranja simbola.

“Text” najobičnija opcija za obradu texta.

“Commands” nam pruža snimanje i automatizaciju često korištenih naredbi.

“Control” nam daje opcije za kontrolu animacija pomoću osnovnih naredbi “Stop”, “Play”, “Rewind”, “Forward”, te testiranje animacije prije objave.

“Debug” omogućava Flash programerima ispravljanje pogrešaka u dijelovima filma pisanim ActionScript programskim jezikom.

“Window” otvaranje pojedinih panela i biblioteka simbola koji dolaze zajedno sa Flash aplikacijom.

“Help” sustav za pomoć u radu sa aplikacijama.

6.2. Što je to “Scena”?

Scena je mjesto gdje sve što radimo stavljamo na nju, ona ja na početku veliko bijelo platno u sredini same aplikacije, nemoguće je promašiti 😛 . Na njoj se izvodi sve ono što želimo da bude prikazano, dok možemo postavljati stvari i iza platna ili sa strane no te stvari nece biti vidljive osim ako se ne napravi animacija da sa te “nevidljive” strane dođu u vidljivi dio platna.

Također postoje “Scene” koje služe ako postoji animacija koja ce biti presložena ili više složenijih aplikacija jedna scena nam nece biti dovoljna zato ukljucujemo dodatnu panelu koja se zove “Scene”, a uljučuje se tako da odemo u “Window -> Other panels -> Scene” ili kraticom “Shift + F2”.Panela “Scene” izgleda ovako:

Bitno je znati da scena koja je prva po redu od gore prema dolje uvijek ide prva.

6.3. Vremenska linija?

Vremenska linija (timeline), vrlo je važan dio Flash radne okoline. To je mjesto gdje animiramo sadržaj animacije, mjesto za kontrolu i pregled animiranog sadržaja te mjesto rada sa slojevima (layers). Vremenska linija, zapravo, omogućava stvaranje animacije mjenjajući sadržaj i zgled scene u nekom vremenskom period. Glavni dijelovi vremenske linije su slojevi i kadrovi te klizač (playhead).

Slojevi drže sadržaj animacije segmentalnim. Desno od slojeva nalaze se kadrovi koji pripadaju tom sloju. Kadrovi u Flash animaciji predstavljaju vrijeme i događaje, dok klizač pokazuje koji se kadar trenutačno prikazuje na sceni (određeni dio animacije u vremenu).

Evo kako izgleda “Vremenska linija”:

6.4. Paneli?

Na panelima su grupirane kontrole za upravljanje različitim opcijama Flasha (boje, scene, transformacije, pozicioniranje i sl.).
“Info” panel nam pokazuje širinu, visinu, koordinate, RGB boju objekta i trenutačnu poziciju miša

“Transform” precizno mjenja veličine, rotiranja, iskivljenja objekata (skew).

“Align” poravnava objekte jedan prema drugome (u odnosu na scenu).

“Color” rad s bojama.

“Swatches” služi za definiranje prozirnih boja i dodavanje boja u paletu.

“Properties” je jako bitna panela zato što od svakog objekta, animacije, slike, i bilo čega što je označeno biti će karakteristike toga koje se mogu uređivat.

“Alati za “RASTERSKU” i “VEKTORSKU” grafiku”

“SELECTION” označavanje/modificiranje objekta na radnoj površini.
“SUBSELECTION” služi za mjenjanje označenih točaka
“FREE TRANSFORM” transformiranje objekta (veličina/rotiranje/iskivljenja)
“GRADIENT TOOL” transformacija ispuna
“LASSO” označavanje nepravilnih/pravilnih oblika
“LINE” crtanje ravnih linija
“PEN” crtanje krivulja
“TEXT” polja za unos teksta
“SHAPE TOOLS” alati za crtanje oblika poput elipsi, kvadrata, poligona i sl.
“PENCIL” prostoručno crtanje linija
“BRUSH” prostoručno crtanje ispuna
“DECO TOOL” alat crtanje vektorskih uzoraka
“BONE TOOL” alat za inverznu kinematiku odnosno izradu koštane armature za animaciju, dostupan isključivo u radu s AS3.0 datotekama.
“INK BUCKET” mijenjanje/dodavanje boja i vrste obruba (stroke)
“PAINT BUCKET” mijenjanje/dodavanje boja i vrsta ispuna (fill)
“EYEDROPPER”prijenos boje/vrste postoječe linije/ispune s jednog na drugi efekt.
“ERASER” briše linije i/ili ispune
“HAND” služi za pomicanje po uvečanoj sceni
“ZOOM” služi za uvećanje/umanjenje prikaza scene

Za kraj nam ostaju samo ovih par stvarčica:

“STROKE COLOR” služi za postavljanje boja linija i obruba likova
“FILL COLOR” služi za odabir boje ispuna
“BLACK&WHITE” služi kao brzo postavljanje crno-bijele kombinacije za “STROKE” I “FILL COLOR”
“SWAP COLORS” služi za brzu zamjenu boja ispune i obruba

To bi bilo sve za sada, no ovo je tek početak našeg druženja uz Flash.

Nadam se da se da sav Vam barem malo dočarao ovaj predivni alat, a kroz vježbu i praksu svatko od Vas može njime ovladati.

Pozz 😉